Kopersgids Nederlandse postzegels
Doorgaan naar hoofdinhoud


 Kopersgidsen


Kopersgids Nederlandse postzegels


Postzegels verzamelen is een inspirerende hobby voor jong en oud. Postzegels, kleine veelkleurige venstertjes op de wereld, zijn er te kust en te keur. Het zijn waardepapiertjes die nodig zijn om post te versturen, maar veel meer nog zijn het voor verzamelaars kleine miniatuurtjes die met veel liefde en aandacht worden bestudeerd en bijeengebracht in soms indrukwekkende collecties. Ze zijn er in verschillende soorten en maten, met verschillende opdrukken, soorten gom en met diverse randen. Waar je voorkeur ook naar uitgaat, de kans is groot dat je op eBay vindt wat je zoekt.

Welke postzegels zal ik verzamelen?


Welke postzegels zal ik verzamelen?

Veel filatelisten specialiseren zich omdat de hoeveelheid postzegels die wereldwijd verschijnt immens is. Ze richten zich dan vaak op een speciaal onderwerp, bijvoorbeeld door zegels van een bepaald land of een bepaalde streek te verzamelen. Voorbeelden zijn zegels uit Nederland, Europa, Afrika en het Midden-Oosten en Italië en het Vaticaan. Of ze kiezen voor een onderwerp als verkeer en transport met bijvoorbeeld aandacht voor vliegtuigen, (stoom)locomotieven en auto’s of een bepaalde diersoort als honden, vlinders, vissen of vogels. Maar er zijn ook mensen die alle zegels van Walt Disney verzamelen of zegels van een bepaalde ontwerper. Andere veel verzamelde zegels hebben ruimtevaart, componisten en bloemen als onderwerp. Ook worden zegels van bepaalde historische gebeurtenissen met liefde bijeengezocht, bijvoorbeeld van een koninklijk huwelijk. Populaire categorieën zijn zegels uit Nederland, complete albums, de diverse luxe verzamelaarsmappen voor zegels uit verschillende landen, zegels uit Indonesië en zegels met vogels.

Zeldzame zegels doen de harten van verzamelaars altijd sneller kloppen, bijvoorbeeld omdat de zegels afkomstig zijn van een land dat niet meer bestaat (het Duitse Derde Rijk) in een bepaald tijdvak geproduceerd zijn, in een geringe oplage zijn gedrukt of omdat ze een defect bevatten en eigenlijk nooit op de markt hadden mogen komen, de zogenoemde 'plaatfouten'. Deze kenmerken kunnen de waarde onder verzamelaars aanzienlijk vergroten en wakkeren bij hen het vuur aan om te blijven zoeken, bijvoorbeeld via internet, of ze hun felbegeerde exemplaren ergens op de kop kunnen tikken.

Heel speciale zegels in het Nederlandse taalgebied zijn bijvoorbeeld de zegel van Willem III van 25 cent, enkele ontwerpproeven van zegels met daarop de Belgische koning Leopold (1865-1866), een uit drie delen bestaande ongebruikte portzegel uit voormalig Nederlands-Indië en een stickervelletje postzegels met koningin Beatrix erop, maar dan met een bijzondere stans II, waardoor het gezicht van de koningin in tweeën wordt gedeeld.

Een ronduit legendarische zegel is te vinden in het Nederlandse Museum voor Communicatie: De Blauwe Mauritius, volgens het museum ‘de meest tot de verbeelding sprekende zegel ter wereld’ (op dit moment helaas niet tentoongesteld voor publiek). Deze zegel is de eerste zegel van het eiland Mauritius. Het verhaal achter deze charmante en eenvoudige zegel is verantwoordelijk voor de mystiek rond deze zegel, die slechts in een oplage van enkele tientallen is gemaakt. De echtgenote van de gouverneur van het eiland Mauritius organiseerde in 1847 een feestje en verstuurde de uitnodigingen met de toen nog kersverse postzegels. Er was echter geen tijd om de verkeerde tekst ‘post office’ te vervangen door ‘post paid’. Vandaar dat deze bijzondere zegel de naam van het postkantoor op Mauritius draagt.

Dan zijn er ook nog veel verzamelaars die zich (ook) richten op nieuwe Nederlandse postzegels. Ze kopen deze vaak per velletje, soms 'blok' genoemd. Deze velletjes met een witrand er omheen hebben vaak een hogere verzamelwaarde, ook omdat ze niet gestempeld (postfris) en onbeschadigd zijn. Aan de andere kant zijn er ook mensen die juist op die nieuwe postzegels een stempel willen van de eerste dag dat ze op de markt worden gebracht. Dit zijn soms in het postverkeer gebruikte zegels, maar vaak ook blokken die speciaal voor de liefhebbers zijn gestempeld.

Bij het verzamelen van postzegels houdt het bij de filatelie overigens niet op. Voor veel filatelisten omvat hun hobby meer dan deze 'traditionele filatelie'. Zij verzamelen bijvoorbeeld ook briefkaarten, aantekenstrookjes, eerstedagenveloppen, postzegelboekjes en bijvoorbeeld stempels. Wanneer mensen dit soort 'filatelistische elementen' verzamelen aan de hand van een thema wordt gesproken over thematische filatelie.


Terug naar bovenTerug naar boven

Waardoor wordt de waarde van een Nederlandse postzegel bepaald?


Waardoor wordt de waarde van een Nederlandse postzegel bepaald?

De waarde van een postzegel kun je opzoeken in een catalogus. Als je die niet hebt, is het handig om online naar Nederlandse postzegels te zoeken om zo de waarde in te schatten.  Daar worden, behalve losse zegels, vaak ook complete verzamelingen met een bepaald thema aangeboden. eBay heeft een groot aantal Nederlandse postzegels online. In dat kader is het belangrijk om te weten of de collectie afkomstig is van een serieuze verzamelaar of dat het gaat om een kinderverzameling. In dat laatste geval is de waarde waarschijnlijk gering. Ook zijn er zogenoemde postzegelwinkeltjes waar je de waarde kunt laten bepalen en je zegels te koop kunt aanbieden. De zakelijke insteek van zo’n winkeltje houdt meestal in dat je minder voor je zegels krijgt dan van een particuliere verzamelaar die vaak geheel uit liefde voor de filatelie verzamelt.

De verkrijgbaarheid van zegels is bepalend voor de waarde. Hoeveel zegels zijn van een zeker type in omloop gebracht en hoeveel zijn er nog te vinden op beurzen, in collecties, op sites van verzamelaars en digitale marktplaatsen als eBay? De periode waarin een zegel is gedrukt is verder belangrijk. Zo zijn zegels uit een bepaalde regeringsperiode meer gewild, bijvoorbeeld omdat destijds een populaire vorst regeerde of in die tijd bijzondere of maar heel weinig zegels zijn gemaakt. De zegels van de Nederlandse koning Willem III zijn in dit verband heel bekend. Dat is de eerste groep zegels die in Nederland is verschenen en wel vanaf 1852. De eerste zegels in die reeks hadden een waarde van 10 en 20 cent en zijn gemaakt door de Amsterdamse kunstenaar Johan Wilhelm Kaiser. De graveur was Jacob Wiener. Op dit moment brengen die zegels (vele) duizenden keren meer op dan de nominale waarde (de prijs die erop vermeld staat).

Daarnaast is de conditie van groot belang. Kom je de omschrijving 'mint' tegen, dan heb je te maken met uitstekende zegels die in originele staat zijn, ongestempeld en voorzien van de originele gom (als er als plakmiddel gom is gebruikt). Tegenwoordig wordt de term 'postfris' meer gebruikt. Om te zien hoe de conditie is, gebruiken liefhebbers speciale loepjes. Daarbij kijken ze ondermeer naar de tanding. Veel postzegels hebben zogenoemde tandjes aan de randen, maar niet allemaal. Als er tandjes missen, daalt de waarde. Verder worden de helderheid en de tint van de inktkleur bestudeerd. Als de kleur helder is, alsof de zegel net gedrukt is, dan is de conditie goed. Ook is van belang of de afbeelding precies op de juiste plaats staat oftewel goed gecentreerd is. Speciale extra’s, zoals kleine foutjes, het verhaal achter de zegel, enzovoort, dragen verder bij aan de waarde voor de verzamelaar.


Terug naar bovenTerug naar boven

Wat heb ik nodig om postzegels te verzamelen?


Wat heb ik nodig om postzegels te verzamelen?

Het belangrijkste dat je nodig hebt om postzegels te verzamelen is geduld. Daarnaast is een goede loep van belang en een pincet om de zegel van alle kanten te kunnen onderzoeken. Goede postzegelboeken (insteekboeken of voordrukboeken) zijn ook onontbeerlijk. Deze boeken zijn er in diverse uitvoeringen, van sober tot zeer luxe. Via de boeken is het mogelijk om structuur aan te brengen in de verzameling en is ook gelijk zichtbaar welke zegels nog ontbreken.

Daarnaast is het belangrijk om informatie te verzamelen over postzegels. Veel algemene informatie is voor Nederlandse verzamelaars ook te vinden in bladen voor postzegelverzamelaars, bijvoorbeeld Filatelie, het oudste Nederlandse blad op dit gebied. Daarin worden interessante ontwikkelingen op de voet gevolgd en zijn overzichten te vinden van de uitgaven (emissies) in diverse jaren, van zowel postzegels als bijvoorbeeld poststempels. Ook worden nieuwe boeken en evenementen belicht en is er informatie van de Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen.

De Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen is de landelijke federatie van verenigingen die zich met filatelie bezighouden. De NBFV telt zo’n driehonderd verenigingen met bijna vijftigduizend leden. Bij de bond zijn, behalve de algemene plaatselijke en landelijke verenigingen, ook diverse gespecialiseerde verenigingen aangesloten, bijvoorbeeld voor filatelie van een bepaald land, gebied of thema zoals postgeschiedenis of aerofilatelie (filatelie van de luchtvaart). Andere interessante organisaties waar je soms bruikbare informatie kunt vinden zijn: TPG Post, the Federation of European Philatelic Associations en de hiermee vergelijkbare FIP.

Als je met deze hulpmiddelen gestaag een geweldige collectie opbouwt, is het vervolgens niet onbelangrijk om na te denken over een goede verzekering. Voor serieuze verzamelaars loont het de moeite om te controleren in hoeverre de verzameling valt onder de inboedelverzekering. En wat zijn de voorwaarden daarbij? Brand is meestal wel verzekerd maar hoe zit het met gemorste koffie over een 'onbetaalbare' zegel? En hoe is alles geregeld als je met een deel van je verzameling naar beurzen gaat, enz.?


Terug naar bovenTerug naar boven

Hoe worden Nederlandse postzegels omschreven?


Hoe worden Nederlandse postzegels omschreven?

Individuele postzegels worden omschreven via uit het Engels afgeleide beoordelingen. Veel gebruikte afkortingen met de Nederlandse vertaling zijn:

  • COA: certificaat van echtheid

  • FDC: eerste dag envelop

  • IMPERF: niet geperforeerd

  • LOA: brief van echtheid

  • MH: perfecte conditie, de postzegel is ingeplakt geweest in een album

  • NR: geen minimumprijs

  • OG: originele gom

  • PSC: briefkaart

  • STP: strip

  • XF: hoogwaardige kwaliteit

In het Nederlands worden vaak de termen gebruikt: postfris, ongebruikt met zeer kleine plakresten, mint (MH of MLH), ongebruikt, gebruikt, in opdracht afgestempeld. De Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen kijkt voor de catalogisering ook nog naar: het doel van uitgifte, de vorm, de tanding, de papiersoort, de druktechniek, ‘plaatfouten’ en opdrukken.

Niet onbelangrijk is ook het verhaal achter de postzegel. Zoals in het geval van ‘De Blauwe Mauritius’. Dit soort achtergrondinformatie maakt het een extra feest om door je filatelistische verzameling te bladeren.


Terug naar bovenTerug naar boven

Nederlandse postzegels vinden op eBay


Nederlandse postzegels vinden op eBay

Als je weet wat voor postzegels je zoekt, ga je om te beginnen naar het portaal Postzegels en klik je op Nederland. Hier kun je zoeken naar aanbiedingen op eBay.

  • Rubrieken: Met de lijst Rubrieken links op elke pagina kun je kiezen van welk artikeltype je aanbiedingen wilt zien. Je ziet hier links als Eerste emissie 1852, 1940 - 1949, FDC, Overzeese gebieden, enzovoort.

  • Zoekopties: Aan de linkerkant van de pagina zie je een lijst met zoekopties. Deze kun je gebruiken om je zoekopdracht verder te verfijnen door bijvoorbeeld binnen een bepaalde straal van je woonplaats te zoeken.

  • Zoeken op trefwoorden: Zoek naar bepaalde woorden in de aanbiedingen op eBay. Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een postzegel met de beeltenis van Willem III, typ je "Willem III" (zonder aanhalingstekens) in het zoekvak. Schakel het selectievakje Zoeken in titels en beschrijvingen in voor meer resultaten. Ga naar de pagina Algemene zoektips van eBay voor meer tips bij het zoeken met trefwoorden

  • Uitgebreid zoeken: Met de functie Uitgebreid zoeken kun je een zoekopdracht op diverse manieren verder verfijnen, bijvoorbeeld door op specifieke verkopers, locaties of winkels te zoeken. Gebruik je meerdere zoektermen, dan kun je aangeven dat gezocht moet worden op "Al deze woorden", "Een of meer van deze woorden" of de "Exacte zin." Ook kun je aangeven in welke categorieën moet worden gezocht. Zoek je in alle categorieën, dan zul je naast postzegels bijvoorbeeld ook munten en andere verzamelobjecten vinden.

Als je op eBay niet precies kunt vinden wat je zoekt, kun je het proberen in een eBay-winkel. Een ander alternatief is een zoekopdracht op Mijn eBay. Je wordt dan gemaild wanneer een object beschikbaar komt dat aan je wensen voldoet.


Terug naar bovenTerug naar boven

Veilig Nederlandse postzegels kopen


Veilig Nederlandse postzegels kopen

Zorg ervoor dat je, voordat je tot de koop overgaat, precies weet wat je koopt. Trek de verkoper na en lees hoe eBay en PayPal je kunnen beschermen.

Weet wat je koopt

Lees de informatie in de objectaanbieding zorgvuldig door.

  • Verkopers hebben zich op eBay aan een aantal strikte gedragsregels te houden, die bedoeld zijn als extra bescherming voor de koper. Ook voor het verkopen van postzegels gelden speciale gedragsregels, opgesteld in samenwerking met filatelistische organisaties. Als je een aanbieding tegenkomt die in strijd met die regels lijkt, of domweg te mooi is om waar te kunnen zijn, ga er dan niet op in.

  • Houd rekening met leveringskosten in de uiteindelijke verkoopprijs. Als je veel geld uitgeeft, controleer je of de verkoper het object verzekert tijdens het transport.

  • Als je meer wilt weten, stuur je de verkoper een e-mail met je vraag. Dit doe je door te klikken op Vraag het de verkoper in het gedeelte met verkopergegevens.

  • Controleer altijd of je de transactie op eBay volledig afhandelt (met een bod, Nu kopen of Beste voorstel). Transacties die worden beklonken buiten eBay vallen niet onder de beschermingsregelingen van eBay.

  • Betaal je eBay-object nooit met een overschrijving via Western Union of MoneyGram. Deze betaalwijzen zijn niet veilig wanneer je iemand betaalt die je niet kent.

Ken je verkoper

Trek verkopers na, zodat je je transacties met een gerust hart kunt afhandelen.

  • Wat is de feedbackscore van de verkoper? Hoeveel transacties heeft hij/zij voltooid? Hoe hoog is het percentage positieve reacties?

  • Wat zeggen kopers in hun feedback? Zijn ze positief over de verkoper?

  • De meeste topverkopers op eBay hebben net als winkels een retourregeling. Biedt de verkoper een niet-goed-geld-terug-garantie? Wat zijn de algemene voorwaarden?

Kopersbescherming

Mocht je onverhoopt toch tegen problemen aanlopen tijdens een transactie, dan kun je een beroep doen op eBay en PayPal.

  • Veilig betalen met PayPal: Met PayPal kun je betalen zonder dat de verkoper je bankrekeningnummer of creditcardnummer te zien krijgt. Het is zelfs zo dat PayPal kopers 100% beschermt tegen afschrijvingen van hun bankrekening waarvoor ze geen toestemming hebben gegeven. Bovendien is je aankoop met de kopersbescherming van PayPal tot maximaal EUR 500 gedekt.

  • Veilig handelen en problemen oplossen op eBay: Ga naar Veilig handelen en problemen oplossen voor informatie over de beveiliging van je account en het gebruik van de snelle en efficiënte tools van eBay voor het oplossen van problemen.


Terug naar bovenTerug naar boven


 Geschreven door

eBay