• Welke Nederlandse munten zal ik verzamelen?

• Waardoor wordt de waarde van munten bepaald?

• Wat heb ik nodig om munten te verzamelen?

• Hoe worden Nederlandse munten omschreven?

• Nederlandse munten zoeken op eBay

• Veilig Nederlandse munten kopen

Welke Nederlandse munten zal ik verzamelen?

Welke Nederlandse munten zal ik verzamelen?

Voor menig verzamelaar van Nederlandse munten is de liefde in het buitenland begonnen. We bestuderen die kleine stukjes cultureel erfgoed die we daar in handen gedrukt krijgen. Munten met exotische tekens, in vreemde talen en met staatshoofden en beroemdheden die wij niet kennen. Om vervolgens helemaal gefascineerd te raken door de verschillen tussen die munten, de tijdvakken waarin ze geslagen zijn en niet te vergeten de verhalen die ermee samenhangen. Munten, nog veel meer dan postzegels, zijn door honderden, zo niet duizenden mensen aangeraakt. Mensen uit andere landen, met andere geloven, uit verre landen en soms ook uit andere tijden. Mensen die op hun manier probeerden te (over)leven en die nu vaak in de vergetelheid zijn geraakt.

Het gras bij de buren is altijd groener, luidt het gezegde. Misschien is dat wel de reden dat meestal pas na een tijdje de aantrekkelijke muntenschat uit het Nederlandse cultuurgebied wordt ontdekt. Na enig onderzoek blijkt al snel dat in ons eigen cultuurgebied veel fraaie munten zijn geslagen. Niet alleen bij bijzondere gelegenheden, maar ook door individuele steden en volkeren (Friezen, Surinamers) en door diverse heersers. Zo gaat er een boeiende wereld open voor de verzamelaar van munten uit Nederland. Vanwege het koloniale verleden van Nederland worden Nederlands Indië, Suriname, de Nederlandse Antillen en Aruba door muntenverzamelaars overigens ook onder deze noemer gegroepeerd.

Veel verzamelaars van 'Nederlandse munten' maken daarbij een keuze naar thema, omdat het simpelweg ondoenlijk is alle Nederlandse munten te verzamelen. Bijvoorbeeld: Beatrix sinds 1980, Nederlands Indië, zilveren en gouden munten en provinciale munten. Binnen de laatste categorie vind je bijvoorbeeld munten van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), maar ook van de stad Utrecht. Of misschien vind je wel een bezemstuiver uit Friesland, een zilveren rijder uit Overijssel of een Hollandse krabbelaar van Karel V. Curieuze namen uit vervlogen tijden die uitnodigend wenken naar de verzamelaars: kom, onderzoek, geniet en verzamel!

Het verzamelen van munten van het Nederlandse koningshuis is een populaire bezigheid. Deze munten worden het meest te koop aangeboden: Wilhelmina 1890-1948, Beatrix sinds 1980, Juliana 1948-1980 en Willem I 1815-1840. Bijzondere munten zijn bijvoorbeeld een dubbeltje van Willem II uit 1843 en een 300 gulden-munt uit de Nederlandse Antillen (1980) zonder meesterteken. Verder zijn er op eBay muntsets te vinden en speciale herdenkingsuitgaven zoals vanwege het bezoek van Winston Churchill aan Soestdijk of een zilveren herdenkingsmunt van 11,5 gram die is uitgebracht ter gelegenheid van het WK Voetbal in Frankrijk in 1998.

Waardoor wordt de waarde van munten bepaald?

Waardoor wordt de waarde van munten bepaald?

De waarde van munten is natuurlijk afhankelijk van wat de liefhebber ervoor wil betalen. Als je net die ene munt mist in je collectie, een munt waar je misschien al jaren naar op zoek bent, zul je vast bereid zijn om dieper in de buidel te tasten dan voor een munt die buiten je verzameling valt of die nog veel in omloop is. Hoeveel munten nog op de markt zijn, is namelijk medebepalend voor de actuele waarde. De actuele waarde mag niet verward worden met de nominale waarde, dat is de waarde die op de munt wordt aangegeven.

Een leuk voorbeeld van het verschil tussen nominale en actuele waarde is een cent uit 1980, uit de tijd van het Nederlandse muntstelsel met rijksdaalders, guldens, kwartjes, dubbeltjes en centen. Die cent met een toenmalige waarde van 1 cent is in optimale toestand en ongebruikt nu omgerekend bijna honderdtachtig keer zoveel waard. Als je dus nog oude centen bent vergeten in te wisselen rondom de introductie van de euro: gooi ze niet weg en kijk eens of er misschien een bescheiden weekendje uit te verdienen is met deze 'waardeloze' muntjes. En anders is er vast wel een verzamelaar blij mee te maken als de munten in goede staat zijn.

Muntenverzamelaars onderzoeken munten op een aantal criteria, onder meer de periode waarin de munt geslagen is, de conditie en het gebruikte materiaal. Om met het laatste te beginnen: er was een tijd dat goudkleurige munten echt van goud waren en zilverkleurige munten van zilver. Dat heeft ermee te maken dat de munt zelf niet zozeer een waarde vertegenwoordigde, zoals nu het geval is, maar door het materiaal vooral ook een werkelijke verkoopwaarde had. Nu zijn dergelijke munten, bijvoorbeeld een zilveren rijksdaalder uit 1910 of een schitterende gouden dukaat uit 1781, vaak honderden euro’s waard.

De periode waarin gemunt is, telt mee voor de verzamelaar. Oudere munten zijn vaak duurder, maar niet altijd. Ook de oplage speelt een rol. Hoe minder munten van een bepaald type geslagen zijn, hoe groter de dagwaarde. Kleine vergissingen bij het slaan kunnen de waarde van een munt eveneens verhogen. Zulke 'mislukte' munten ('misslagen' genoemd) worden meestal snel uit de omloop gehaald. Vandaar dat het bezit ervan extra bijzonder is. Bij de omschrijving van de conditie van de munt wordt verder ondermeer gekeken naar de kleur, de helderheid van de opdruk, of de afbeelding gecentreerd is en of de munt gebruikt is.

Wat heb ik nodig om munten te verzamelen?

Wat heb ik nodig om munten te verzamelen?

Munten verzamelen begint met nieuwsgierigheid. Je raakt geïntrigeerd door de muntjes die je gewoonlijk gedachteloos ontvangt en uitgeeft. Je begint de verhalen te ontdekken die samenhangen met de kleine betaalschijfjes en voor je het weet, heb je het virus te pakken en ben je volop bezig met de 'hobby van koningen'.

Om je op weg te helpen met je hobby kan het geen kwaad om eerst eens bij familie, vrienden en kennissen te vragen of ze muntjes overhebben van het thema waarop jij je wilt gaan richten. Zo krijg je een begin van je verzameling bij elkaar. Wie weet leidt dit wel tot je eerste bijzondere vondst, die vervolgens je verzamelwoede pas echt goed aanwakkert?! Dan wordt het tijd om een boek aan te schaffen, voorbedrukt of niet, om daarin de munten een mooi plaatsje te geven.

Daarnaast is het verstandig om je kennis te verbreden op het gebied van munten verzamelen of numismatiek, zoals deze bezigheid onder liefhebbers eerbiedig genoemd wordt. Daarvoor kun je ondermeer terecht op diverse informatieve websites, bij één van de twintig numismatische kringen van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Munt- en Penningkunde en in boeken over munten verzamelen.

Een interessant uitstapje zou verder een bezoek aan het Teylers Museum in Haarlem kunnen zijn. De bijzondere collectie daar omvat zo'n 7500 penningen, daterend van de vijftiende eeuw tot nu, zo’n achthonderd Romeinse en Byzantijnse munten en ongeveer 4700 Nederlandse en buitenlandse munten. Dank zij de hoge kwaliteit van de meeste stukken is de verzameling één van de belangrijkste in Nederland, aldus het museum.

Ook aantrekkelijk is het Van Deinse Instituut in Enschede. De munten- en penningencollectie in dit instituut, dat in 2007 met andere instellingen wordt ondergebracht in TwentseWelle, het nieuwe museum voor Twentse kunst en cultuur, bestaat uit ongeveer 2500 munten en rond de 1500 penningen. Voor het overgrote deel hebben de munten en penningen betrekking op de regio Twente. De collectie 'wederdoperspenningen' is ook internationaal gezien bijzonder.

Hoe worden Nederlandse munten omschreven?

Hoe worden Nederlandse munten omschreven?

Elk vak heeft eigen jargon: vaktaal die door de specialisten wordt gesproken en vaak voor buitenstaanders onbegrijpelijk is. Ook in de numismatiek is hier sprake van. Enkele belangrijke termen zullen we hieronder kort aanstippen, zodat je je verstaanbaar kunt maken in gesprekken met een serieuze muntenverzamelaar of -verkoper.

• QP: Quality proof - Deze munten zijn geslagen met een gepolijste stempel en met gepolijste muntplaatjes.

• PL: Proof like - Bij de aanmaak van deze munten waren alleen de muntplaatjes gepolijst.

• FDC: Fleur de coin - De munt is onbeschadigd. Is niet in de opvangemmer gevallen tijdens de productie.

• UNC: Uncirculated - Als de FDC-munten maar dan met enkele beschadigingen door vallen of transport.

• Pr: Prachtig - De munt is slechts korte tijd in omloop geweest. Vrijwel geen slijtage.

• ZF: Zeer fraai - De munt is iets langer in omloop geweest. Enkele slijtageplekjes.

• Fr: Fraai - De munt is lang in omloop geweest. Meer en grotere slijtageplekken.

• Zg: Zeer goed - De munt is zeer lang in omloop geweest. Veel slijtage.

• G: Goed - De munt is nog langer in omloop geweest. Zeer veel slijtage.

• R: Rare - Zeldzaam.

• RR: Zeer zeldzaam.

• RRR: Uiterst zeldzaam.

• RRRR: Unicum

Begrippen die daarnaast nog vaak worden gebruikt: gepolijste stempel (munt is met een dergelijke stempel gemaakt), uit de rol (munt zit nog in de papieren verpakking), misslag (mislukte munt), variant (geen misslag, wel afwijkend van de norm), grote datum of letters (in vergelijking met andere munten van dit type) en blister (Engelse term voor in plastic verzegelde verpakking).

Nederlandse munten zoeken op eBay

Nederlandse munten zoeken op eBay

Wanneer je weet wat voor Nederlandse munten je wilt hebben, ga je naar het portaal Munten en bankbiljetten en vervolgens naar Nederland. Daar vind je een aantal rubrieken waarin je kunt zoeken.

• Rubrieken: Met de lijst Rubrieken links op elke pagina kun je kiezen van welk artikeltype je aanbiedingen wilt zien. Zo vind je onder Nederlandse munten bijvoorbeeld de rubrieken Willem I 1815-1840, Wilhelmina 1890-1948 en Zilveren en gouden munten. Als je dieper graaft op de website, kun je je zoekopdracht verder verfijnen.

• Zoeken op trefwoorden: Zoek naar bepaalde woorden in de aanbiedingen op eBay. Als je bijvoorbeeld een zilveren gulden wilt vinden, typ je "zilver gulden" (zonder de aanhalingstekens) in het zoekveld. Schakel het selectievakje Zoeken in titels en beschrijvingen in voor meer resultaten. Als je op meerdere trefwoorden wilt zoeken, gebruik je een plusteken ("+") om de woorden met elkaar te verbinden. Het kan in veel gevallen ook zeer de moeite waard zijn de zoekterm opzettelijk verkeerd te spellen. Dat levert waarschijnlijk een flink aantal extra aanbiedingen op. Ga naar de pagina Algemene zoektips van eBay voor meer tips over zoeken met trefwoorden.

• Uitgebreid zoeken: Met de functie Uitgebreid zoeken kun je een zoekopdracht op diverse manieren verder verfijnen, bijvoorbeeld door op specifieke verkopers, locaties of winkels te zoeken. Je kunt ook de opties Al deze woorden, Een of meer van deze woorden, Exacte zin of Alleen exacte overeenkomst selecteren voor specifiekere resultaten. Als je op Alle rubrieken zoekt, vind je munten in allerlei verschillende rubrieken, dus bijvoorbeeld in Munten en bankbiljetten, Verzamelen en Sieraden en horloges.

Als je op eBay niet precies kunt vinden wat je zoekt, kun je het proberen in een eBay-winkel. Een ander alternatief is een zoekopdracht op Mijn eBay. Je wordt dan gemaild wanneer een object beschikbaar komt dat aan je wensen voldoet.

Veilig Nederlandse munten kopen

Veilig Nederlandse munten kopen

Zorg ervoor dat je, voordat je tot de koop overgaat, precies weet wat je koopt. Trek de verkoper na en lees hoe eBay en PayPal je kunnen beschermen.

Weet wat je koopt

Lees de informatie in de objectaanbieding zorgvuldig door.

• Houd rekening met leveringskosten in de uiteindelijke verkoopprijs. Als je veel geld uitgeeft, controleer je of de verkoper het object verzekert tijdens het transport.

• Als je meer wilt weten, stuur je de verkoper een e-mail met je vraag. Dit doe je door te klikken op Vraag het de verkoper in het gedeelte met verkopergegevens.

• Controleer altijd of je de transactie op eBay volledig afhandelt (met een bod, Nu kopen of Beste voorstel). Transacties die worden beklonken buiten eBay vallen niet onder de beschermingsregelingen van eBay.

• Betaal je eBay-object nooit met een overschrijving via Western Union of MoneyGram. Deze betaalwijzen zijn niet veilig wanneer je iemand betaalt die je niet kent.

Ken je verkoper

Trek verkopers na, zodat je je transacties met een gerust hart kunt afhandelen.

• Wat is de feedbackscore van de verkoper? Hoeveel transacties heeft hij/zij voltooid? Hoe hoog is het percentage positieve reacties?

• Wat zeggen kopers in hun feedback? Zijn ze positief over de verkoper?

• De meeste topverkopers op eBay hebben net als winkels een retourregeling. Biedt de verkoper een niet-goed-geld-terug-garantie? Wat zijn de algemene voorwaarden?

Kopersbescherming

Mocht je onverhoopt toch tegen problemen aanlopen tijdens een transactie, dan kun je een beroep doen op eBay en PayPal.

• Veilig betalen met PayPal: Met PayPal kun je betalen zonder dat de verkoper je bankrekeningnummer of creditcardnummer te zien krijgt. Het is zelfs zo dat PayPal kopers 100% beschermt tegen afschrijvingen van hun bankrekening waarvoor ze geen toestemming hebben gegeven. Bovendien is je aankoop met de kopersbescherming van PayPal tot maximaal EUR 500 gedekt.

• Veilig handelen en problemen oplossen op eBay: Ga naar Veilig handelen en problemen oplossen voor informatie over de beveiliging van je account en het gebruik van de snelle en efficiënte tools van eBay voor het oplossen van problemen.